CHẤN THƯƠNG NÃO TRONG BOXING VÀ CÁCH PHÒNG CHỐNG

CHẤN THƯƠNG NÃO TRONG BOXING!

Ai cũng biết não bộ là cơ quan quan trọng nhất trong cơ thể, và nó cũng là cơ quan rất dễ tổn thương bởi cấu tạo của nó đơn giản chỉ từ các mạch máu và dây thần kinh. Chúng ta đang nói về một khối mô mềm, nhão, kiểm soát tất cả các chức năng thần kinh cao hơn và ra lệnh cho bạn như một con người. Đặc biệt trong Boxing đầu (đương nhiên bao gồm cả não) là mục tiêu tối ưu nhất để đối thủ tấn công nhằm ghi điểm cũng như hạ gục bạn. Dù bạn là người tập để khỏe nhưng một khi đã chơi môn thể thao này, chắc chắn không ít thì nhiều qua những trận sparring hoặc khi thi đấu, những cú đấm sẽ khiến não của bạn gặp những tổn thương nhẹ thì ù tai, mất thăng bằng, nói lắp cho đến bất tỉnh hoặc thậm chí tử vong.

Bài viết này sẽ giúp các bạn có một cái nhìn tổng quát, cách phòng tránh những tổn thương không đáng có trong quá trình tập luyện và thi đấu.

CƠ CHẾ “TẮT ĐIỆN” HAY CÒN GỌI LÀ KNOCKOUT!

Não là một khối mô mềm, nhão trôi nổi trong một chất lỏng trong suốt, không màu gọi là dịch não tủy. Lớp tiếp theo là hộp sọ. Nếu cú ​​đấm đủ tốt, nó có thể khiến não đập vào hộp sọ do gia tốc gây ra bởi cú đánh và sự giảm tốc gây ra bởi các cơ và gân cố gắng ngăn đầu quay thêm. Khi não va vào hộp sọ, bạn sẽ bị chấn thương - các tế bào não bắt đầu chết vì tác động vật lý. Điều này xảy ra nhiều lần khi não bật và va vào mặt trong của hộp sọ cho đến khi năng lượng từ cú đánh bị tiêu tan. Bị va đập, các nơron sẽ bị kéo căng, dẫn đến tổn thương và đứt gãy. Không chỉ bản thân não bộ, màng não cũng sẽ chịu nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng từ những va đập như vậy.

Cùng về những cú đấm, phần nhiều khán giả vẫn nghĩ một cú đấm đánh gục đối thủ ngay từ hiệp 1 nhìn có vẻ rất đáng sợ. Nhưng trên góc nhìn y khoa, những cú đấm knockout ngay từ những hiệp sớm của trận đấu lại ít nguy hiểm hơn những loạt đấm combo cuối trận. Điều này có thể được lý giải bởi việc toàn bộ quá trình bị knockout của một võ sĩ là do chính não bộ chủ động "tắt điện" để tự bảo vệ bản thân.

Có thể bạn đã biết luật thi đấu quyền anh trước bi kịch của Duk Koo Kim (1982) là 15 hiệp. Do Kim dính quá nhiều đòn vào những hiệp cuối (hiệp thứ 14) nên anh đã qua đời sau 4 ngày thượng đài. Bi kịch của Kim trở thành chủ đề nóng nhất làng quyền anh thập niên 80. Trước sức ép, WBC tuyên bố mọi trận đấu do liên đoàn này tổ chức sẽ chỉ kéo dài tối đa 12 hiệp và đề xuất thêm hàng loạt các quy trình y tế mới. Quy trình kiểm tra sức khỏe được làm chặt chẽ hơn với các bài kiểm tra não, phổi hay điện tâm đồ. Mặt khác, võ đài cũng được tăng số dây đai để giảm thiểu khả năng tay đấm rơi khỏi khi bị knock-out.

Khác với trường hợp bị knockout sớm, một võ sĩ đã thi đấu đến 8 - 12 hiệp Boxing thường đã phải chịu rất nhiều cú đấm trong suốt trận đấu, nhất là nếu cuộc chơi thiên về hướng đôi công. Cứ với mỗi cú đấm trúng đầu - kèm thêm việc võ sĩ bị mất nước, hụt điện giải trong suốt quá trình thi đấu căng thẳng - thì nguy cơ não bộ, nhất là màng não, bị dập, bị tổn thương bởi những cú đấm lại càng tăng. Trong trường hợp tệ nhất, những cú đấm đó sẽ không chỉ gây ra chấn động não, mà còn gây ra xuất huyết não và dẫn đến tử vong như trường hợp đau lòng của Kim vào cuối trận.

                                     Bộ não của con người dễ bị chấn động khi xảy ra va chạm. Ảnh minh họa

LÀM THẾ NÀO ĐỂ THI ĐẤU CŨNG NHƯ TẬP LUYỆN AN TOÀN?

Não bộ vẫn có khả năng phục hồi đáng kể khi tiếp nhận chấn thương và trợ giúp 'mất điện' về mặt này, hoạt động giống như một loại cơ chế bảo vệ. Do vậy khi đấu tập chúng ta nên đảm bảo trang bị đầy đủ mũ bảo hộ, găng tay thi đấu từ 3 đến 4 hiệp. Còn đối với những vận động viên khi thi đấu cần tự nhận thức rõ về thể trạng trước khi lên đài. Cùng với đó là BTC có chuyên môn cao để nhận biết được nguy hiểm và lập tức dừng trận đấu khi thấy điều gì bất thường.

Phần lớn các võ sĩ sẽ dần hồi phục vì não có khả năng tự chữa lành tuy nhiên nhiều chấn thương sẽ vĩnh viễn không thể hồi phục. Những chấn động không quá nghiêm trọng, người võ sĩ cũng sẽ cần một thời gian dài từ vài tuần đến hàng tháng để các nơron hồi phục, nếu không muốn nhận hậu quả lâu dài về sau. Còn với chấn động nghiêm trọng chúng ta lập tức phải đến cơ sở y tế để kiểm tra kịp thời tránh những trường hợp đáng tiếc xảy ra.

PHÒNG CHỐNG CHẤN THƯƠNG TRONG BOXING!

Xét về tất cả các số liệu thống kê về chấn thương đầu trong môn quyền anh, không có gì ngạc nhiên khi việc ngăn ngừa chấn thương trong môn quyền anh là một chủ đề được thảo luận nhiều. Làm thế nào để ngăn ngừa chấn thương chết người và các bệnh liên quan đến tổn thương não do đấm bốc phá hoại như CTE (bệnh não chấn thương mãn tính) đang là một chủ đề nóng. Hiện tại không có cách nào để dự đoán ai sẽ phát triển các biến chứng nghiêm trọng và ai sẽ không. Cách duy nhất để ngăn ngừa chấn thương đầu trong môn quyền anh là tránh chấn thương đầu và chấn động.

"Tập sức mạnh cơ cổ (Neck)"

                                             "Neck bridge exercise"

Cơ cổ đóng vai trò thiết yếu trong quá trình bảo vệ não khỏi chấn động quá mạnh, bởi cơ cổ giúp truyền một phần lực đánh từ đầu xuống phần thân. Cơ cổ khỏe sẽ giúp cố định được vùng đầu, không cho đầu bị lắc, xoay, gập, ngửa quá đột ngột sau khi lãnh đấm.

Huyền thoại Quyền Anh Mike Tyson dành rất nhiều thời gian cho các bài tập luyện vùng cổ. Vào thời đỉnh cao của sự nghiệp, người ta đo được kích thước cổ của ông lên đến 20,5 inch (52cm) chu vi vòng cổ.

Để so sánh, bạn có thể hình dung rằng chu vi vòng cổ của người bình thường (chuẩn Âu – Mỹ) thường chỉ khoảng 13 inch. Nhiều VĐV thể hình đạt trung bình 18 inch vòng cổ. Kể cả những tay đấm hạng nặng cùng thời với Mike Tyson, ví dụ như Evander Holyfield, cũng chỉ đạt tới con số 19,5 inch.

Không chỉ vậy, các cơ cổ, trong đó đặc biệt là cơ ức đòn chũm (sternocleidomastoid muscle) thể hiện chức năng rất nổi bật của chúng: cố định được vùng đầu, không cho đầu bị lắc, xoay, gập, ngửa quá đột ngột sau khi lãnh đấm.

Điều này tương đương với việc các võ sĩ đã rèn cơ cổ sẽ khó bị knockout, khó bị chấn động não hơn, và phần nào tỉnh táo lại nhanh hơn so với những người tập ít chú ý đến vùng cơ này.

Bạn có thể thực hiện các bài tập với dây đeo để tăng cường sức mạnh cho cổ tại nhà hoặc đến gặp bác sĩ vật lý trị liệu để được khuyến nghị cụ thể. Nếu bạn chưa quen với các bài tập cổ, tốt nhất nên tham khảo ý kiến ​​của một chuyên gia được cấp phép trước khi tự mình thử bất cứ điều gì. Chấn thương cổ có thể làm suy nhược và bạn không muốn mạo hiểm kéo cơ khi tập thể dục.

"Mũ bảo vệ đầu"
 

Mũ bảo vệ đầu quyền anh, bảo vệ đầu của bạn khỏi những chấn thương như vết cắt, vết xước và sưng tấy. Thật không may, chúng không bảo vệ bạn khỏi chấn động hoặc chấn thương não khác. Nếu các bạn chỉ tập để khỏe mà khi đánh Sparring không mang mũ bảo vệ đầu thì thật là 1 lựa chọn tồi tệ.

"Găng tay đấm bốc"

                                                       "Một chiếc găng tay Quyền Anh"

Chấn thương đầu của boxing không phải là điều duy nhất cần lo lắng. Nếu không có biện pháp bảo vệ tay thích hợp, bạn có thể bị thương ở tay và cổ tay khi chơi quyền anh. Găng tay đấm bốc và bao tay bảo vệ ngón tay, bàn tay và cổ tay của bạn khi bạn tung cú đấm. Ưu tiên khi đấu tập sử dụng loại găng tay Sparring - nhẹ và to hơn những găng thi đấu chuyên nghiệp.

"Biết giới hạn của bạn, là người chịu trách nhiệm cho chính bản thân"

Người huấn luyện, bạn bè hoặc thành viên gia đình của bạn không phải là chuyên gia y tế được đào tạo. Nếu bạn không lên tiếng khi có vấn đề gì đó, họ có thể thúc giục bạn tiếp tục tập luyện hoặc thi đấu. Nếu bạn cảm thấy mình đang gặp phải các triệu chứng của chấn động hoặc bất kỳ vấn đề sức khỏe nào khác, đừng ngần ngại đi khám bác sĩ.

Không có hại gì khi trở nên an toàn hơn, đặc biệt là khi sức khỏe của bộ não của bạn đang ở mức ổn định.

Nếu bạn đang muốn bắt đầu chơi quyền anh, đừng bỏ qua những nguy hiểm đi kèm với nó để không bị mù quáng bởi những hậu quả có thể xảy ra sau này. Nếu bạn đã chơi quyền anh, hãy nhớ bảo vệ bản thân tốt nhất có thể. Đối với nhiều người yêu thích quyền anh, lợi ích của quyền anh nhiều hơn rủi ro!